جمله اسمیه چیست؟

جمله اسمیه جمله ای است که با اسم شروع شده و از دو رکن اصلی « مبتدا » و « خبر » تشکیل می شود.

امّا مبتدا و خبر:

مبتدا اسمی است که در ابتدای جمله اسمیه واقع شده و مرفوع می باشد.

مانند : العلمُ مفیدٌ

کلمه یا کلماتی که بعد از مبتدا می آید تا معنای مبتدا را کامل کند، خبر می گویند که مرفوع می باشد. مانند: العلمُ نافعٌ

توجه کنید راه تشخیص خبر در جمله ، دقت در معنای جمله است و باید کلمه ای را به عنوان خبر در نظر بگیریم که کامل کننده معنای مبتدا باشد .

* مؤول به صریح یعنی به جای آوردن یک اسم در جمله، « أن ناصبه » + فعل جایگزین شود یعنی:

«أن تصوموا » تأویل به مصور می رود و صیغه این فعل به صورت ضمیر به مصدر می چسبد: «صیامُکُم » که به عنوان مبتدا در جمله در نظر می گیریم.

* جمله ابتدائیه همان جمله اسمیه است مثل : « القناعةُ غنیً »

نکته :

اصل در مبتدا این است که معرفه باشد و اصل در خبر ، نکره بودن آن است.

تمرین : مبتدا در آیات و احادیث زیر ببینید:

1- الامام علی (ع): العفافُ زینةُ الفَقرُ و الشّکرُ زینةُ الغنی

2- القرآن الکریم: و أن تَصَدَّقوا خیرٌ لکم إن کنتُم تعلمون

3- هذا هو الخطیبُ الذی کلامُه یسحرُ الألباب

و امُا انواع خبر:

خبر به یکی از سه صورت زیر می آید:

مفرد : الطالبُ ناجحٌ

جمله فعلیه : الطالبُ یجتهد

شبه جمله : الطالب فی المدرسة

لازم به ذکر است منظور از مفرد بودن، این نیست که به صیغه مفرد ظاهر شود بلکه منظور این است که فعل و یا شبه جمله نباشد، لذا چنانچه به صیغه مثنی و یا جمع نیز باشد، خبر مفرد محسوب می شود مثل، الطالبان نظیفان / الطلّاب نظیفون و باید دقت کرد که تنها خبر مفرد است که باید از لحاظ مفرد، مثنی و جمع بودن / مذکر و مؤنث بودن تابع مبتدا باشد.

خبر مرفوع است امّا همان طور که دیدیم این اعراب تنها در خبر مفرد ظاهر می شود اما چون در فعل و جار و مجرور نمی تواند ظاهر شود، اعراب آن رامحلی در نظر می گیریم یعنی جمله فعلیه و شبه جمله محلاً مرفوع می شوند.

و اکنون انواع خبر را در جملات زیر ببینید:

1- خیرٌ حلیةٍ الأدبِ (خبر مفرد)

2- المؤمن یحسن أخلاقَه (جمله فعلیه)

3- الخبر علی ثلاثة أقسامٍ : مفرد ، جمله فعلیه ، شبه جمله (شبه جمله)

گروه مدرسه اینترنتی سایت تبیان

	<-PollName-> <-PollItems->

<-PollName->

<-PollItems->

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: